Wpisy w kategorii: Bez kategorii - Page 23

Spotkanie z Łemkami

W swych staraniach o uznanie za mniejszość etniczną, a także godki za język regionalny, Ślązacy nie pozostają zdani tylko na siebie. W ostatnią sobotę, 12 maja przedstawiciele SONŚ, Pejter Długosz oraz Bartłomiej Świderek, spotkali się w Krakowie z reprezentantami organizacji łemkowskich: Stowarzyszenia Łemków, Stowarzyszenia „Ruska Bursa” oraz organizacji młodzieżowej Czucha. Podczas rozmów z działaczami rusińskimi, panią Oleną Duć-Fajfer i panem Bogdanem Gambalem uzyskaliśmy zapewnienie o ich poparciu dla naszych działań, związanych m.in. z postulatem włączenia przedstawicieli Ślązaków do prac Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych.

Omówiliśmy także perspektywy współpracy pomiędzy poszczególnymi organizacjami górnośląskimi, w tym w ramach powstającej Rady Górnośląskiej, a inicjatywami mniejszości łemkowskiej. Szczególne zainteresowanie wzbudziła możliwość realizacji wspólnych projektów przez organizacje młodzieżowe.

O kolejnych spotkaniach z naszymi łemkowskimi przyjaciółmi będziemy informować na bieżąco.

/bart/

Po „Śląskim Szczycie”

W Katowicach-Giszowcu doszło do „Śląskiego szczytu”. Na zaproszenie Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej oraz posła Marka Plury z PO przybyli przedstawiciele dziesięciu śląskich organizacji etnicznych (wśród nich wicemarszałek województwa Jerzy Gorzelik z RAŚ) oraz współprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych – Artur Jabłoński ze stowarzyszenia Kaszëbskô Jednota i śląski poseł Piotr Chmielowski z Ruchu Palikota. Dyskusja skoncentrowała się wokół legalizacji narodu śląskiego w polskim prawodawstwie. Uczestników spotkania interesowały szczegóły dotyczące pracy Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości oraz doświadczenia Kaszubów wynikające z 7-letniego okresu funkcjonowania ustawy o mniejszościach. Artur Jabłoński wyjaśniał, że termin „język regionalny” pojawił się w ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym z 6 stycznia 2005 r. jako pragmatyczno-prawne rozgraniczenie, dzięki któremu polski ustawodawca, który nie chciał uznać Kaszubów za mniejszość etniczną, a jednocześnie zauważał odrębność i odmienność tej grupy, sklasyfikował ich jako „regionalną wspólnotę językowo-kulturową będącą (lub traktowaną za) przednarodową formę integracji etnicznej”, jak to ujął Aleksander Posern-Zieliński, w pracy: Etniczność. Kategorie. Procesy etniczne. Jednak takie rozwiązanie nie odpowiada statusowi wszystkich Kaszubów i Ślązaków, bowiem wielu z nich ma głęboką świadomość swojej narodowej odrębności.

Dlatego Kaszubi, jak i Ślązacy wpisują się w ustawową definicję mniejszości etnicznej dorozumianej także jako definicja narodu bez państwa. Za takie mniejszości bezpaństwowe należy uznać obie te społeczności.

Zebrani zgodzili się co do tego, że celem strategicznych śląskich organizacji etnicznych powinno być uznanie Ślązaków za odrębny naród, co dobitnie uzasadnia liczba śląskich deklaracji narodowościowych złożonych w Narodowym Spisie Powszechnym z 2011 r. Przyjęli jednocześnie argumentację obecnych na spotkaniu posłów reprezentujących Ślązaków, którzy przedstawili stan zaawansowania prac na projektem uznania języka śląskiego za język regionalny, że nie należy wycofywać tego projektu i wspólnie działać na rzecz rychłego uchwalenia przez parlament takiej zmiany ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, która nada mowie śląskiej status języka regionalnego.

Organizacje śląskie biorące udział w „Szczycie” postanowiły także wystosować wspólny apel do Prezesa Rady Ministrów o podjęcie dialogu ze Ślązakami poprzez dopuszczenie ich przedstawicieli w pracach Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych.

/aj/

Spotkanie robocze organizacji śląskich

Na 7 maja w Katowicach zaplanowane jest robocze spotkanie organizacji ubiegających się o uznanie śląskiego jako języka regionalnego oraz dążących do uznania osób deklarujących narodowość śląską jako mniejszości etnicznej.

Spotkanie organizuje Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej i poseł Marek Plura.

Zaproszenie wystosowano do następujących organizacji i osób:

  1. Tŏwarzistwo Piastowaniŏ Ślōnskij Mŏwy „Danga”*
  2. Pro Loquela Silesiana
  3. Związek Ślązaków
  4. Ruch Autonomii Śląska
  5. Fundacja Ambasada Śląska – odmówili udziału
  6. Przymierze Śląskie
  7. Ślonsko Ferajna
  8. Związek Górnośląski
  9. Związek Ludności Narodowości Śląskiej
  10. Związek Górnośląski – Bractwo Gwarków
  11. senator Kazimierz Kutz
  12. Artur Jabłoński – współprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych
* wytłuszczone organizacje i osoby potwierdziły już swój udział.
Celem spotkania ma być wspólny wniosek tych organizacji do Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych o dopuszczenie dwóch przedstawicieli społeczności śląskiej (jednej reprezentującej środowiska językowe, drugiej narodowościowe) do udziału w pracach tego organu.
Jednocześnie SONŚ przedstawi do konsultacji projekt nowelizacji ustawy dopisujący Ślązaków jako mniejszość etniczną w Ustawie o Mniejszościach Narodowych i Etnicznych oraz Języku Regionalnym.

Relacja z wyjazdu integracyjnego do Zabrza i Tychów

SONŚ przy pomocy sołectwa wsi Większyce, a w szczególności p. soltysa Krystiana Pogodzika zorganizował w kwietniową sobotę a wycieczkę do kopalni Guido w Zabrzu oraz Browaru w Tychach.

Kiedy dojechaliśmy do kopalni, zostaliśmy podzielni na dwie grupy. Wszyscy założyliśmy obowiązkowe hełmy i lampy i ruszyliśmy pod ziemię. Szczegółowych informacji na temat specyfiki pracy udzielali przewodnicy. Najpierw zwiedziliśmy halę maszyn wyciągowych, potem udaliśmy się do szybu zjazdowego. W oczekiwaniu na naszą kolejkę, przewodnik zapoznał nas z historią kopalni. Chwilę później wsiedliśmy do ośmioosobowych „szoli” i zjechaliśmy na poziom 320 m. Trasa tego poziomu biegnie przez wykuty w skale przekop. Jest to drugi, najgłębszy poziom tej zabytkowej kopalni, łącznie jego chodniki maja 2 km długości, To tam przewodnik pokazał nam ścianę z drewnianą obudową, potężny kombajn. Na własne oczy przekonaliśmy , jak działa przenośnik taśmowy. Humory nam dopisywały, o czym się przekonaliśmy, ilekroć ktoś uderzał głowę przyodziany w hełm w kopalniany strop. Na koniec czekała ostania przyjemność wyjazd „szolą” na powierzchnię. Wyjazd ten stał żywą lekcją poglądową na temat warunków pracy, tradycji i osprzętu górniczego. Równocześnie zobaczyliśmy jak zmienia jak zmienia się kopalnia i praca na przestrzeni wieków. Po wyczerpującym zwiedzaniu kopalni udaliśmy się posilić do karczmy „Rajcula”, gdzie nie brakowało śląskiego jadła i dobrego humoru.

Drugi punkt programu wycieczki to browar książęcy w Tychach. Zwiedzanie rozpoczęliśmy od Tyskiego Muzeum Piwowarstwa, wyjątkowego w skali Polski i Europy, ponieważ stanowi połączenie zabytkowego wnętrza i multimedialnej techniki XXI wieku.

Powitał nas sam twórca potęgi tyskich browarów książę Jan Henryk XI Hochberg von Pless, przemawiający z portretu. Potem w sali kinowej zaprezentowano historię browarów. W gablotach na terenie browaru umieszczono ogromną kolekcję butelek, kufli, ponadto rozlokowano szereg akcesoriów piwowarskich. Następnie odbyliśmy pasjonująca wędrówkę po rozległym terenie, poznając stopniowo kolejne etapy warzenia piwa. Wreszcie przemieściliśmy się na drugą stronę ulicy do hali, w której dokonuje pasteryzacja i rozlew piwa do butelek i puszek, tu znajduje się największy browar w Polsce produkujący 5,5 miliona hektolitrów piwa rocznie. Obserwowaliśmy z antresoli proces mycia butelek , automatyczną obsługę maszyny dokonującej selekcji jakości i mycia, wreszcie napełnianie i transport przenośnikami do pakowania. W ogromnej hali pracowało zaledwie kilka osób, wszystko odbywało się automatycznie. Tyski Browar jest perłą architektury przemysłowej w Polsce. Różnorodne bogato zdobione budynki przemysłowe i administracyjne, rozlokowane są na obszernym terenie z pięknie pielęgnowaną zielenią. Po zwiedzaniu produkcji udaliśmy się na długo wyczekiwaną degustację niepasteryzowanego piwa.

Następnie przejechaliśmy do tyskiej restauracji „Carpe diem” na spotkanie osób zainteresowanych SONŚ z Tychów i okolic. Wybrano na nim koordynatorów lokalnych na miasto Tychy, którymi zostali Piotr Szczepaniok i Gabriela Kańtor.

W drodze powrotnej rodziły się pomysły i propozycje na kolejne wycieczki.

Oprac.: Justyna Nikodem

Zaproszenie na konferencję o tożsamości morawskiej na polsko-czeskim pograniczu.

Dyrekcja Miejskiego Ośrodka Kultury w Krzanowicach serdecznie zaprasza

na Konferencję popularno – naukową

 „Tożsamość morawska na pograniczu polsko – czeskim”,
która odbędzie się w dniu 21 kwietnia 2012 r. w Domu Kultury w Borucinie

Program konferencji:
21 kwietnia 2012r. godz. 17:00 (sobota) DK Borucin

1. Otwarcie konferencji przez dyrektora MOK Krzanowice.

2. Wprowadzenie – Tożsamość na pograniczu – dr Joanna Maksym – Benczew.

3. prof. doc. PhDr. Dan Gawrecki, CSc. – Gazety opawskie o Morawcach na Śląsku Pruskim.

4. dr Kornelia Lach – Rola duchowieństwa w kształtowaniu tożsamości kulturowej Morawian.

5. dr Grażyna Balowska – Tożsamość jednostkowa na pograniczu językowym. Casus Óndry Łysohorskiego.

6. doc. PhDr. Libor Martinek – Hulczyńskie w dziele Petra Cichonia.

7. dr Zbyněk Holub – Několik poznámek ke specifikům osídlení a mluvy tzv. Moravců, Prajzáků a Slezáků na českopolském pomezí Hlučínska, Opavska a Ratibořska.

8. Część artystyczna, wystąpią Krzanowickie Omy oraz nastąpi prezentacja publikacji Jako rzadziły i o czym pyrwe śpiwały nasze Omy.

9. Poczęstunek regionalny.

10. Panel dyskusyjny.

11. Zakończenie konferencji.

 

163 rocznica odezwy Jana Gajdy

W Wielką Sobotę mija 163 rocznica wezwania Jana Gajdy z Ciasnej, pow. lubliniecki, do powołania „Ligi Szląskiej”. Wiele osób uważa ten fakt za początek śląskiego ruchu narodowego.

Odezwa ta pokazuje, że temat narodowości śląskiej to nie problematyka ostatnich lat, a kwestia pojawiająca się już od czasów, gdy zaczęły się tworzyć wszystkie nowoczesne narody europejskie, czyli od okresu Wiosny Ludów.

Znane osoby w SONŚ – cz. 2

Przygotowaliśmy do Państwa kolejne podsumowanie zapisów do Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej osób publicznych. Oto członkowie, którzy przystąpili do nas w ostatnim miesiącu i pozwolili upublicznić swoje dane:

Adam Sikora – operator filmowy, autor zdjęć m.in. do filmów „Essential Killing” Jerzego Skolimowskiego, „Cztery noce z Anną”, „Angelus” i „Wojaczek”.

Jerzy Ciurlok – prezenter i publicysta radiowy, od wielu lat podejmujący tematy dotyczące Śląska oraz estradowy Ecik z kabaretu Masztalskich

Aleksander Devosges Cuber – m.in. kustosz Muzeum Regionalnego w Głogówku

Teodor Glensk – estradowy Tolek

 

Jednocześnie przypominamy, że do Stowarzyszenia należą już także:

Marek Plura – poseł PO
prof. Joachim Glensk
dr hab. Bogusław Czechowicz – prof. UO
dr Jerzy Gorzelik – wicemarszałek woj. śląskiego i przewodniczący RAŚ
Adrian Jojko – prezes Mikołowskiego Towarzystwa Historycznego
Grzegorz Wieczorek – współzałożyciel „Dangi” i redaktor naczelny „Nowego Casnika”, gazety w języku dolnołużyckim
Rafał Adamus – prezes Pro Loquela Silesiana
Członkiem wspierającym jest Związek Ślązaków pod przewodnictwem Jana Czogały.

„W dobrym smaku” pod patronatem SONŚ

Warsztaty amatorskiej kuchni ,,W dobrym smaku” odbyły się 31.03.2012r. w Kotorzu Małym w budynku byłej szkoły. Składały się z dwóch części. W pierwszej uczestnicy przygotowali trzyskładnikowe danie główne: kluski opiekane, faszerowane udko z kurczaka oraz sałatka ,,warzywny ogród”. W drugiej części – pod nazwą „Torebka a tradycyjna kuchnia” po przygotowaniu różnych potraw rozsądzili, która kuchnia jest lepsza.

Uczestnicy:

4 pary w wieku gimnazjalnym: (Milena Pielorz i Korina Warzecha, Sonia Pielorz i Asia Wilczek, Magdalena Praska i Damian Soppa, Julia Czech i Dawid Bandura) oraz przedstawiciele MRGT: (Żaneta Nowiak i Denis Miron).

W organizację Warsztatów amatorskiej kuchni „W dobrym smaku”, Kotórz Mały 2012 włączyło się Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej, za co dziękujemy!

Oprac.: MRGT Turawa

Spotkanie w Mysłowicach – relacja

Mysłowice były miejscem pierwszego otwartego spotkania zarządu Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej z członkami i sympatykami SONŚ w woj. śląskim. Stowarzyszenie reprezentowali Piotr Długosz i Roman Knopp. Na sali zgromadziło się kilkadziesiąt osób.

Piotr Długosz przybliżył historię zakładania stowarzyszenia oraz dotychczas zrealizowane projekty. Przybliżył także plan działań na najbliższe tygodnie oraz zapoznał zgromadzonych z próbami delegalizacji SONŚ.

Na zakończenie zaproponowano wybór koordynatora SONŚ dla miasta Mysłowice, aby usprawnić działanie organizację. Osobą tą został p. Lucjan Hadasz (dane kontaktowe w zakładce kontakt).

Oświadczenie dotyczące interpretacji wyników spisowych

Opole, 27 marca 2012

Oświadczenie dotyczące interpretacji wyników spisowych

 

W minionym tygodniu Główny Urząd Statystyczny ogłosił zbiorcze wyniki spisowe z 2011 roku dotyczące m.in. kwestii tożsamości narodowej i etnicznej.

Wiele osób zaskoczyła liczba osób poczuwających się do narodowości śląskiej. Niestety oprócz kilku rzeczowych komentarzy socjologów i dziennikarzy, stwierdzających że wynik ten to dobry moment do poważnego potraktowania Ślązaków i rozpoczęcia rozmów na temat prawnego usankcjonowania osób narodowości śląskiej np. w postaci mniejszości etnicznej, pojawiło się wiele komentarzy próbujących podważyć te deklaracje.

Zamiast podjąć otwartą dyskusję nad stanem śląskości wielu polityków, czego przykładem były ich komentarze w Loży Radiowej Radia Opole w dniu 25 marca, próbuje odbierać Ślązakom zdolność samodzielnego deklarowania swojej tożsamości narodowo-etnicznej, próbując takie deklaracje zlekceważyć czy ośmieszyć.

Atak na osoby deklarujące narodowość śląską przepuściły także media „prawicowe”, a co dla wielu Ślązaków szczególnie bolesne także dziennikarze „Gościa Niedzielnego”. Większość tego typu artykułów stoi na tak niskim poziomie merytorycznym, że problematyczna staje się próba podjęcia dyskusji z przytoczonymi tam emocjami.

Nasze zażenowanie budzi także fakt próby przypisania deklaracji wyłącznie śląskich jako „zwiększenia się ilości osób w kręgu działalności mniejszości niemieckiej”, jak czytamy w oświadczeniu Związku Niemieckich Stowarzyszeń, szczególnie w kontekście praktykowanego przez stowarzyszenia mniejszości niemieckiej w Polsce długoletniego negowania możliwości wpisywania narodowości śląskiej.

Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej nie uzurpuje sobie prawa do wypowiadania się w imieniu wszystkich osób które zadeklarowały narodowość śląską.

Siłą śląskiej tożsamości narodowościowej jest m.in. fakt, że nie stoi za nią żadna konkretna organizacja, a jej deklarowanie nie przekłada się w żaden sposób na wsparcie państwa dla organizacji śląskich. Powoduje to, że deklaracje te wypływają z potrzeby serca oraz coraz większego postrzegania przez Ślązaków Polski jako kraju w którym mogą czuć się u siebie.

Traktujmy to jako poważne zaproszenie do debaty i wyraz dojrzałości Ślązaków do pojmowania swoich praw obywatelskich.

 

/-/ Zarząd

Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej