W dniu 16 maja w Katowicach powołano Radę Górnośląską, która ma skupiać śląskie organizacje, które adekwatnie do swoich obszarów działania popierają lub akceptują następujące cele:
a) formalne uznanie narodowości śląskiej przez organy Rzeczypospolitej Polskiej,
b) uznanie języka śląskiego za język regionalny,
c) wprowadzenie wiedzy o regionie jako obowiązkowego przedmiotu do szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.
Akces przystąpienia do Rady zgłosiło 11 organizacji:
Rada Górnośląska powstała z inicjatywy Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej jako pokłosie „Śląskiego szczytu” z 7 maja br.
Kolejnym przystankiem na trasie spotkań z sympatykami SONŚ były Świerklany w powiecie rybnickim. W miejscowej sali OSP zgromadziło się ok. 30 osób, które bardzo ciepło przyjęły przedstawicieli stowarzyszenia w osobach Wojciecha Glenska i Romana Knoppa. Wśród gości pojawił się również radny Sejmiku Śląskiego, Janusz Wita.
Po krótkim wprowadzeniu i przywitaniu przez organizatora spotkania, Andrzeja Kiełkowskiego, głos zabrał wiceprezes SONŚ Wojciech Glensk, który przedstawił historię rejestracji, jego dotychczasowe dokonania oraz przygotowywane inicjatywy związane z godką i śląską tożsamością. Pojawiły się pytania, dlaczego akurat na rejestrację zdecydowano się w Opolu, przez co wywiązała się dyskusja o wątpliwej słuszności obecnego podziału administracyjnego Górnego Śląska. Wspólnym głosem stwierdzono, że zarówno w opolskiej jak i katowickiej części tego regionu struktura etniczna wygląda podobnie. Pojawiło się również wiele głosów o potrzebie praktykowania śląskiej godki, szczególnie w kontaktach z najmłodszym pokoleniem. Na spotkaniu głos zabrał również aktywny członek SONŚ z powiatu rybnickiego Jan Lubos, który odniósł się do poruszanej na spotkaniu historii Górnego Śląska. Na zakończenie kilka słów dodał Roman Knopp, który postawił na dwa główne problemy. Przezwyciężyć wstyd przed używaniem godki w miejscach publicznych oraz powszechną edukację o regionie, bez której sama godka będzie dla młodych anachronizmem.
/andre/
W swych staraniach o uznanie za mniejszość etniczną, a także godki za język regionalny, Ślązacy nie pozostają zdani tylko na siebie. W ostatnią sobotę, 12 maja przedstawiciele SONŚ, Pejter Długosz oraz Bartłomiej Świderek, spotkali się w Krakowie z reprezentantami organizacji łemkowskich: Stowarzyszenia Łemków, Stowarzyszenia „Ruska Bursa” oraz organizacji młodzieżowej Czucha. Podczas rozmów z działaczami rusińskimi, panią Oleną Duć-Fajfer i panem Bogdanem Gambalem uzyskaliśmy zapewnienie o ich poparciu dla naszych działań, związanych m.in. z postulatem włączenia przedstawicieli Ślązaków do prac Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych.
Omówiliśmy także perspektywy współpracy pomiędzy poszczególnymi organizacjami górnośląskimi, w tym w ramach powstającej Rady Górnośląskiej, a inicjatywami mniejszości łemkowskiej. Szczególne zainteresowanie wzbudziła możliwość realizacji wspólnych projektów przez organizacje młodzieżowe.
O kolejnych spotkaniach z naszymi łemkowskimi przyjaciółmi będziemy informować na bieżąco.
/bart/
W Katowicach-Giszowcu doszło do „Śląskiego szczytu”. Na zaproszenie Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej oraz posła Marka Plury z PO przybyli przedstawiciele dziesięciu śląskich organizacji etnicznych (wśród nich wicemarszałek województwa Jerzy Gorzelik z RAŚ) oraz współprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych – Artur Jabłoński ze stowarzyszenia Kaszëbskô Jednota i śląski poseł Piotr Chmielowski z Ruchu Palikota. Dyskusja skoncentrowała się wokół legalizacji narodu śląskiego w polskim prawodawstwie. Uczestników spotkania interesowały szczegóły dotyczące pracy Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości oraz doświadczenia Kaszubów wynikające z 7-letniego okresu funkcjonowania ustawy o mniejszościach. Artur Jabłoński wyjaśniał, że termin „język regionalny” pojawił się w ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym z 6 stycznia 2005 r. jako pragmatyczno-prawne rozgraniczenie, dzięki któremu polski ustawodawca, który nie chciał uznać Kaszubów za mniejszość etniczną, a jednocześnie zauważał odrębność i odmienność tej grupy, sklasyfikował ich jako „regionalną wspólnotę językowo-kulturową będącą (lub traktowaną za) przednarodową formę integracji etnicznej”, jak to ujął Aleksander Posern-Zieliński, w pracy: Etniczność. Kategorie. Procesy etniczne. Jednak takie rozwiązanie nie odpowiada statusowi wszystkich Kaszubów i Ślązaków, bowiem wielu z nich ma głęboką świadomość swojej narodowej odrębności.
Dlatego Kaszubi, jak i Ślązacy wpisują się w ustawową definicję mniejszości etnicznej dorozumianej także jako definicja narodu bez państwa. Za takie mniejszości bezpaństwowe należy uznać obie te społeczności.
Zebrani zgodzili się co do tego, że celem strategicznych śląskich organizacji etnicznych powinno być uznanie Ślązaków za odrębny naród, co dobitnie uzasadnia liczba śląskich deklaracji narodowościowych złożonych w Narodowym Spisie Powszechnym z 2011 r. Przyjęli jednocześnie argumentację obecnych na spotkaniu posłów reprezentujących Ślązaków, którzy przedstawili stan zaawansowania prac na projektem uznania języka śląskiego za język regionalny, że nie należy wycofywać tego projektu i wspólnie działać na rzecz rychłego uchwalenia przez parlament takiej zmiany ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, która nada mowie śląskiej status języka regionalnego.
Organizacje śląskie biorące udział w „Szczycie” postanowiły także wystosować wspólny apel do Prezesa Rady Ministrów o podjęcie dialogu ze Ślązakami poprzez dopuszczenie ich przedstawicieli w pracach Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych.
/aj/
