Relacja ze spotkania w Sejmie – 3.04.2014

W miniony czwartek 3 kwietnia w Sejmie RP odbyło się posiedzenie komisji ds. mniejszości narodowych i etnicznych.
Głównymi punktami posiedzenia komisji była sprawa raportu Komitetu Doradczego Rady Europy  i dyskusja na temat możliwości wsparcia dialektów języka polskiego ze szczególnym uwzględnieniem dialektu śląskiego.
Na posiedzeniu oprócz członków komisji, posłów, i przedstawicieli strony rządowej pojawili się przedstawiciele organizacji śląskich (Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej, Pro Loquela Silesiana, Ślōnsko Ferajna, Związek Ludności Narodowości Śląskiej). Posiedzenie prowadziła poseł Pietraszewska.

Na początku odniesiono się do informacji Ministra Administracji i Cyfryzacji na temat tożsamości śląskiej w kontekście III Raportu dla Sekretarza Generalnego Rady Europy z realizacji przez Rzeczpospolitą
Polską postanowień Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych. Wynika z niej że Ślązacy nie są objęci zakresem stosowania konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych bo nas nie ma w ustawie o mniejszości narodowych i etnicznych. Poza tym strona rządowa uważa że wg. raportu Komitetu Doradczego Rady Europy wystarczy dialog z zainteresowanymi stronami. Przedstawiciel Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji Andrzej Marciniak podkreślał że rząd wywiązuje się z tych obowiązków i jest otwarty na dalszy dialog. Podkreślał jednak kilka razy bardzo stanowczo, że Ślązakom nie przysługują i mimo żądań nie będą przysługiwać prawa mniejszości, ponieważ nie ma Ślązaków w ustawie o Mniejszościach Narodowych i Etnicznych.
To samo zdaniem Andrzeja Marciniaka tyczy się śląskiej godki i uznania ją za język regionalny z racji negatywnej opinii Rady Języka Polskiego.

Ze strony posła Plury jak i przedstawicieli śląskich organizacji zgłoszone zostały zastrzeżenia co do opinii strony rządowej i jej interpretacji raportu Rady Europy. Poseł Plura zarzucił Ministerstwu Administracji i Cyfryzacji manipulację przy tłumaczeniu raportu gdzie autorzy raportu posługują się pojęciem języka mówionego a w polskiej wersji w stosunku do godki śląskiej w raporcie pojawia się słowo gwara.

Starania Ślązaków by słowo gwara nie było używane w stosunku do śląskiej godki starał się wyjaśnić Rafał Adamus z Pro Loguela Silesiana.
Wojciech Glensk z SONŚ zwrócił uwagę na potencjalnie celowe działanie by kilka dni po zamknięciu omawianego raportu Sąd Najwyższy poważył rejestrację SONŚ. Głos zabrali również Andrzej Roczniok z ZLNŚ który podkreślał że wyniki spisu powszechnego z 2011 roku wykorzystywane są tylko wtedy kiedy jest to na rękę stronie rządowej, ale gdy strona śląska się na nie powołuje to te same wyniki się neguje.  Peter Langer z Ślōnskiej Ferajny mówił że nie nadając praw Ślązakom, ci tracą zaufanie do Polski.

W drugiej części posiedzenia komisji dr Lech Nijakowski mówił o sposobach  objęcia systemem ochrony etnolektu śląskiego. Emocje wywołała konkluzja wypowiedzi dr Nijakowskiego wedle której, Ślązacy mogą się ubiegać o finansowanie ale tylko w ramach działalności ludowej.
Wywiązała się żywa dyskusja w trakcie której Agnieszka Okos z SONŚ przekonywała, że samo nauczanie godki nic nie zmieni a trzeba skupić się na przeciwdziałaniu mechanizmowi wyparcia jezyka śląskiego z przestrzeni publicznej gdzie uważany jest za coś gorszego i powód do wstydu lub dyskryminacji. Peter Langer z Ślōnskiej Ferajny zaproponował by ministerstwo edukacji przygotowało raport na temat potrzeby edukacji regionalnej wśród uczniów i rodziców na Górnym Śląsku.

oprac. Wojciech Glensk

Dodaj komentarz