Oświadczenie Fundacji WiP 

w sprawie odmowy rejestracji Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej

Z niepokojem odebraliśmy wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2013 r. odmawiający prawa rejestracji  Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej. Treść wyroku ogranicza w sposób istotny podstawowe wolności obywatelskie. Przyjmując, że prawo zrzeszania się należy do kardynalnych praw każdego obywatela Rzeczpospolitej Polskiej, odmowa zarejestrowania stowarzyszenia powinna nastąpić tylko i wyłącznie wówczas, gdy udowodnione zostają znamiona wymienione w art. 15 Konstytucji, a więc gdy stowarzyszenie kieruje się ideologia totalitarną, dąży do zmiany ustroju przemocą lub działa w sposób tajny. W przypadku Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej nie ma żadnych dowodów ani przesłanek, że aktywność stowarzyszonych wiąże się z tymi znamionami; zatem co nie jest zakazane powinno być dozwolone. Również zarejestrowanie Stowarzyszenia nie jest jednoznaczne z uznaniem lub nie uznaniem narodowości śląskiej.

Uważamy za niezbywalne prawo każdego człowieka swobodę wyboru przynależności narodowościowej, w tym także akceptujemy prawo tożsamości wielonarodowościowej oraz beznarodowości. Wolność ta ma charakter nadrzędny, zgodnie z obowiązującym prawem: „nikt nie może być obowiązany do udowodnienia własnej przynależności” ( art. 4 ust. 3 ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych). Dobrowolne określenie swojej tożsamości narodowościowej stanowi podstawę korzystania z praw określonych w art. 35 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej.

Nie można dopuszczać do sytuacji, gdy podstawowe prawa obywatelskie są przedmiotem reglamentacji w zależności od interpretowania przez Sąd różnych, często sprzecznych, przepisów prawa stanowionego. Dobrowolny wybór narodowości śląskiej przez 800 tys. obywateli Rzeczpospolitej Polskiej powinien być argumentem przemawiającym za nowelizacją ustawy o mniejszościach narodowych, tak by przepisy prawne uwzględniały rzeczywistość, a w niej wyrażone otwarcie aspiracje tożsamościowe obywateli Rzeczpospolitej.

Jarosław Kapsa

Wiesław Cupała

Marek Krukowski

Gwido Zlatkes