W dniu 9 czerwca odbyło się we Wrocławiu kolejne spotkanie zainteresowanych tematyką Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej. Zebrani mogli między innymi dowiedzieć się od prof. Bogusława Czechowicza o zwołaniu pierwszego Sejmu Śląskiego we Wrocławiu w XV wieku a następnie udali się pod gmach, który był drugą siedzibą Sejmu Śląskiego (obecnie budynek NOT, fot. Sebastian Donat).

Ustalono również, że spotkania takie w lużnej atmosferze będą odbywac się zawsze w drugą niedzielę miesiąca we Wrocławiu, stolicy ŚLĄSKA, w Restauracji Armine, ul. Wojciecha Bogusławskiego 83 http://www.armine.com.pl/

Organizatorem spotkania jest Sebastian Donat. Podajemy telefon kontaktowy: 510 309 681 oraz maila: sebastian.donat@wp.pl

Kolejne spotkanie 14 lipca.

W dniu 8 czerwca br. roku w Mysłowicach odbył się III Marsz Gornoślonskij Identyfikacyje. Marsz jak zwykle organizowała Ślonsko Ferajna jednakże tego roku patronat nad marszem objęła Rada Górnośląska skupiająca w swoich szeregach 13 śląskich organizacji. Trasa marszu, jak co roku wyznaczona była od Kąpieliska Słupna ulicą Stadionową, Oświęcimską, Krakowską, Szymanowskiego i Powstańców pod Urząd Miejski w Mysłowicach, gdzie odbyła się część oficjalna. O godzinie 15 00 uczestnicy marszu ruszyli w około 3 km drogę. Uformowała się przeszło 100 metrowa kolumna na czele udekorowane pojazdy – samochody, kuwady i motocykle tuż za nimi piesi uczestnicy. Kolumna poruszała się niosąc transparenty, banery i śląskie flagi głośno skandując hasła promujące śląską narodowość. Nad całością pieczę sprawował z niespożytą energią Szef Ślonskiej Ferajny Peter Langer. Poruszająca się kolumna spotykała się po drodze z dużym zainteresowaniem i życzliwością, a także z oznakami sympatii ze strony widzów i to tych pieszych jak i zmotoryzowanych. Uczestnicy marszu dotarli pod gmach Urzędu Miejskiego gdzie odbyła się część oficjalna. Pierwsze słowo wygłosiła z ramienia organizatorów marszu Mirella Dąbek, która przywitała uczestników. Wśród obecnych wymieniła członków Ruchu Autonomii Śląska, Stowarzyszeni Osób Narodowości Śląskiej, Towarzystwa Pro Loquela Silesiana, Związku Ludności Narodowości Śląskiej, przedstawiciela Rady Miejskiej w Mysłowicach i oczywiście dużą grupę członków i sympatyków Ślonskij Ferajny. Następnie Pani Mirella odczytała przesłanie marszu, po czym o głos poprosiła Przewodniczącego Rady Górnośląskiej Rafała Adamusa. Dalej głos zabrał w imieniu Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej Piotr Szczepaniok. Nie zabrakło też głosu Ruchu Autonomii Śląska, w którego imieniu wystąpił Lyjo Swaczyna zaś, jako reprezentant Rady Miejskiej w Mysłowicach wypowiedział się Radny Tomasz Wrona. Wszyscy przemawiający podziękowali organizatorom i z szacunkiem wypowiedzieli się o idei marszu podkreślili jego wagę dla kampanii o uznanie wszystkich postulatów, które przyświecają marszowi a są to:

1. uznania Ślązaków jako mniejszość etniczną,
2. uznania Śląskiej Narodowości,
3. uznania Języka Śląskiego
4. wprowadzenia w szkołach podstawowych i gimnazjach nauki o Górnym Śląsku,
5. wprowadzenia śląskiej obok polskiej symboliki do urzędów i podwójnych tablic z nazwami miejscowości w języku polskim i śląskim,
6. utworzenie na Górnym Śląsku w pełni samorządowego regionu, co będzie tożsame z koncepcją Europy Regionów, w jego historyczno-administracyjnych granicach.

III Marsz – fot. Krzysztof Spojda

[PS]

W dniu dzisiejszym (7 czerwca 2013) przedstawiciele środowisk śląskich spotkają się w Krakowie z Komitetem Doradczym Konwencji Ramowej Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych.

Ślązaków reprezentować będą:

Marek Plura – poseł sejmu RP

Piotr Długosz – przedstawiciel Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej

Rafał Adamus – przedstawiciel organizacji językowych, przewodniczący Rady Górnośląskiej.

Grzegorz Kulik – członek SONŚ, twórca śląskiej wersji Facebooka, Google, administrator strony poslunsku.eu

Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej przygotowało wniosek z uzupełnieniem do oficjalnego III raportu RP, który to na 112 stronach dotyczących sytuacji mniejszości w Polsce nie wspomina ani słowem o kwestii narodowości śląskiej czy języku śląskim! Raport strony polskiej został przygotowany w grudniu 2012 roku, a więc po ogłoszeniu wyników spisu z 2011 roku. Nasuwa się pytanie, po co wydawać pieniądze podatników na spis powszechny, skoro władze RP w oficjalnym dokumencie przedstawianym Radzie Europy i tak „przeoczyło” ponad 800.000 osób deklarujących narodowość śląską?

Środowiska śląskie zostały jednak poproszone o uzupełnienie tego raportu o swoje stanowisko, gdyż już w II Raporcie Komitet Doradczy zalecał stronie polskiej podjęcie dialogu z osobami deklarującymi narodowość śląską i używającymi języka śląskiego.

Na dzisiejszym spotkaniu w Krakowie poseł Plura zreferuje stan prac nad nowelizacją ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym, który ma uczynić ze śląskiego drugi obok kaszubskiego język regionalny w Polsce. Rafał Adamus przedstawi tematy związane z kodyfikacją języka śląskiego, a Piotr Długosz zreferuje starania osób narodowości śląskiej o prawne uznanie w polskim systemie prawnym. Przekaże także oficjalne uwagi do raportu strony polskiej podpisane przez 6 organizacji śląskich. Wniosek został przygotowany w języku śląskim oraz angielskim. Pełna treść wniosku po śląsku pod linkiem: http://slonzoki.org/files/Komitet2013.pdf

A tutaj link do wersji angielskiej: ENGLISH VERSION

Przedstawiciele Rady Europy otrzymają także napisane po śląsku „Listy z Rzymu” Zbigniewa Kadłubka, gdzie posłowie w języku angielskim dotyczące Śląska i języka śląskiego napisał dr hab. Tomasz Kamusella.

Za przygotowanie śląskiej i angielskiej wersji raportu dziękujemy Grzegorzowi Kulikowi, Marcinowi Melonowi i Michałowi Kiesiowi.

Pragniemy poinformować, że od niedawna Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej posiada swoją oficjalną grupę na NK.pl!

Grupa dostępna jest pod adresem http://nk.pl/SONS.

Gorąco zachęcamy również do korzystania z forum – http://nk.pl/SONS/forum. Ta funkcjonalność dostępna jest po wcześniejszym zalogowaniu się do NK. Pytania w sprawie grupy można kierować do administratora tego kanału – http://nk.pl/profile/46752888

Z okazj Dnia Dziecka życząc najmłodszym spełnienia marzeń Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ropozczyna nową serię wydawniczą „Bajtlowŏ Bibliŏtyka„.

Fragmenty wstępu do pierwszej publikacji:
„Coraz częściej do naszej organizacji zgłaszają się osoby, które z żalem zauważają, że zmniejsza się ilość rodzin znaturalnym przekazem mowy śląskiej z rodziców na dzieci. Powodów tego procesu zapewne jest wiele, ale najczęściej wymienia się
ten, że rodzic nie mówi po śląsku do dziecka, bo: „potym sie niy poradzi we szkole” lub „nie chcã, coby mioł problymy, jak kejś jŏ miŏł”. Mity wokół pierwszej wypowiedzi postaramy się rozwiać w kolejnym rozdziale. Obawy co do drugiego, wynikają z uzasadnionych, złych doświadczeń wprzeszłości.
Już od kilkunastu lat sytuacja jest taka, że za mówienie po śląsku nie spotykają nas żadne represje. Sytuacji, w których mówiąc po śląsku, spotykamy się zdziwnymi komentarzami, także jest coraz mniej. Jesteśmy przekonani, że będzie ich tym mniej, z im większą pieczołowitością i dumą sami będziemy dbać o mowę naszych ojców.
W ramach serii Bajtlowŏ Bibliŏtyka chcemy przygotowywać materiały po ślōnsku
dla rodziców do poczytania pociechom. Mają one być pomocą dla tych, którzy chcą,
by ich dzieci także mówiły po ślōnsku.”

Serię otwiera zbiór wierszyków Stanisława Neblika z ilustracjami Barbary Treli-Szyma, które można pobrać pod tym linkiem: http://slonzoki.org/files/bajtel1.pdf

Stowarzyszenie Ślōnskŏ Ferajna serdecznie zaprasza na III Marsz GōrnoślōnskijI dentyfikacyje, który odbędzie się 08 czerwca 2013 roku (sobota) w Mysłowicach.

Spotykamy się o godz. 15.00 w Mysłowicach – Słupnej na ul. Stadionowej (parking naprzeciwko Muzeum Miasta Mysłowice i Centralnego Muzeum Pożarnictwa). Następnie przejdziemy ulicami: Oświęcimską, Krakowską i Szymanowskiego pod mysłowicki Urząd Miasta, gdzie odczytamy petycje dotyczące postulatów naszego marszu, tj.
> 1. uznania Górnoślązaków za mniejszość etniczną – uwŏżaniŏ Gōrnoślōnzŏkōw za miyńszość etniczno

> 2. uznania narodowości śląskiej – uwŏżaniŏ ślōnskij nacyje

> 3. uznania ślōnskij gŏdki za język regionalny – uwŏżaniŏ ślōnskij gŏdki za ȏfyn hajmatowŏ gŏdka

> 4. wprowadzenia w szkołach podstawowych i gimnazjach edukacji regionalnej – wkludzyniŏ we szulach grōntowych a gimnazyjumach hajmatowyj edukacyje

> 5. wprowadzenia śląskiej symboliki (flaga śląska i godło śląskie) – obok polskiej – w instytucjach administracji publicznej i samorządowej na terenie Górnego Śląska oraz dwujęzycznych nazw miejscowości – wkludzyniŏ ślōnskij symboliki (ślōnskŏ fana a ślōnski wapyn) wele polskij we amtach ȏfyn a samoreskirunkuwygo ferwaltōnga na Wiyrchnym Ślōnsku a dwugŏdkowych mianōw miyjscowości

> 6. utworzenie na Górnym Śląsku samorządnego regionu, co będzie zgodne ze współczesnymi regionalistycznymi koncepcjami jedności europejskiej, podkreślającymi jedność przy równoczesnym zachowaniu odrębności poszczególnych regionów i wspólnot – zrychtowaniŏ na Wiyrchnym Ślōnsku samoreskirunkuwygo regionu co bydzie przibadane ze spółczesnymi koncepcjami europejskigo ańchajta, sztrajchujōncymi ańchajta przi uchowaniu ȏsobności hajmatōw a spōlnotōw

W imieniu SONŚ zapraszamy także do udziału.

Jakiś czas temu otrzymaliśmy maila z pomysłem na zbieranie życzeń po ślōnsku na różne okoliczności. Uważamy to za ideę godną podchwycenia. Zapraszamy więc do współpracy. Bez Was ten pomysł nie ma szans na realizację.

Życzenia będą zbierane i udostępniane na stronie www.winszowanie.eu (strona w trakcie przygotowania), którą będzie administrował członek SONŚ z Rydułtów, Igor Wieczorek.

Prosimy wszystkim o przesyłanie znanych śląskich życzeń (na każdą okazję, jak geburstak, Gody, etc) na adres: karlik@winszowanie.eu

Nie jest ważne jak zapiszecie. Ważne, że poślecie! Będziemy starać się je publikować zarówno w wersji oryginalnej jak i ślabikorzowej.

Oczywiście zparaszamy także do korzystania z tej bazy przy okazji przygotowywania życzeń dla swoich bliskich.

Kolejny projekt Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej to realizacja pomysłu Romana Pawletty. Zaproponował on stworzenie mapy Górnego Śląska w historycznych granicach z tradycyjnymi śląskimi nazwami miejscowości.

Sukces projektu wymaga zaangażowania jak największej ilości mieszkańców Górnego Śląska, którzy najlepiej znają tradycyjne śląskie nazwy własnych miejscowości. Mapa ma zawierać nazwy wszystkich sołectw z terenu Górnego Śląska, a w przypadku miast, które powstały w ostatnim wieku z łączenia innych miejscowości (np. Ruda Śląska), także tradycyjnych nazw dzielnic.

Koordynowania projektu podjęli się Roman Pawletta (absolwent wydziału geografii na Freie Universität Berlin, pochodzi z Komprachcic w pow. opolskim, od 2 lat mieszka i pracuje w Kazachstanie) oraz Michał Plaza (absolwent wydziału geografii na Uniwersytecie Jagielońskim, pochodzi z Chorzowa, obecnie mieszka i pracuje w Pradze).

Śląskie nazwy znanych Państwu miejscowości prosimy zgłaszać na adres mailowy: slonsko.mapa@gmail.com

Koordynatorzy projektu przygotowali także stronę na FB: https://www.facebook.com/SlonskoMapa

Mapę ścienną Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej planuje wydać pod koniec 2013 roku. Mapa w wersji elektronicznej powstanie zapewne wcześniej. Jak szybko? To zależy od Państwa pomocy.

Miło nam poinformować, że Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej ma od dzisiaj rzecznika prasowego. Zadania tego podjął się Jerzy Ciurlok, za co zarząd SONŚ serdecznie dziękuje.

Przypominamy, iż Jerzy Ciurlok to felietonista i prezenter radiowy, satyryk i humorysta, poeta, kolekcjoner i bibliofil. Od 1972 roku uprawia zawód dziennikarski. Przez ponad 30 lat w Radio Katowice. Od 1986 roku współtworzy „Kabaret Masztalskich”. Za swoją pracę dziennikarską wielokrotnie nagradzany. W 1994 jako jeden z dziesięciu dziennikarzy w Polsce otrzymał tytuł „Osobowość radiowa”. Od 2011 roku prowadzi w Muzeum Górnośląskim cykle spotkań „Rozbieranie Śląska” i „Galerię Śląskich Osobistości”.

Konferencja naukowa „Pogranicza. Literatura, kultura, język pomiędzy regionalizmem a uniwersalizmem”, która towarzyszyła obchodom 760-lecia KLUCZBORKA, była okazją do spotkania się chętnych do współtworzenia CANON SILESIAE. W mieście, z którym związani są m.in. tacy autorzy jak Gustav Freytag i Heinz Piontek, omówiono założenia rady naukowej dla Canonu Silesiae, która będzie typować wartościowe książki do wydania w ramach serii. Swoją pomoc zaoferowali naukowcy związani z Uniwersytetem Śląskim i Uniwersytetem Wrocławskim. Prowadzone są jeszcze rozmowy z osobami z opolskich uczelni oraz zajmującymi się czeskojęzyczną literaturą śląską. Skład rady zostanie podany w momencie zakończenia rozmów z wszystkimi zainteresowanymi.
Jednocześnie zaproponowano także, aby CANON SILESIAE był wydawany w dwóch podkategoriach:
– CANON SILESIAE – Ślōnskŏ Bibliŏtyka – gdzie zgodnie z wcześniejszymi założeniami wydawane byłyby wszystkie pozycje z zakresu litereatury śląskiej. W ramach tej serii padły propozycje nietłumaczonych dzieł związanego z Gotartowem koło Kluczborka Hansa Gottersdorfa-Lipinskyego oraz Viktora Kaluzy.
– CANON SILESIAE – Klasyka po ślōnsku – gdzie wydawane byłyby tłumaczenia klasyki światowej po ślōnsku. W ramach tej serii na ukończeniu jest tłumaczenie „Prometeusza” Ajschylosa. Tłumaczenia podjął się dr hab. Zbigniew Kadłubek. Ta książka powinna ukazać się jeszcze przed wakacjami.