Język śląski oraz tożsamość regionalna Ślązaków, to główne tematy poruszane na spotkaniu zarządu SONŚ z posłem PO Markiem Plurą, które odbyło się 21 lutego w Katowicach. SONŚ reprezentowali Justyna Nikodem, Wojciech Glensk i Piotr Długosz, a na spotkaniu oprócz posła Plury był obecny także wicemarszałek woj. śląskiego Jerzy Gorzelik.
Rozmowa zaowocowała wieloma wspólnymi wnioskami, które pomogą w przyszłym koordynowaniu działań na rzecz promowania śląskiej godki. Było to pierwsze spotkanie w tym gronie, ale zapewne nie ostatnie.
Najwięcej uwagi poświęcono kwestiom nieprawidłowości spisowych oraz ewentualnego zbierania podpisów pod projektem obywatelskim dotyczącym uznania języka śląskiego jako języka regionalnego oraz/lub Ślązaków jako mniejszości etnicznej.
Na koniec spotkania, poseł Plura przekazał na ręce zarządu swoją deklarację członkowską.
Author Archives: SONŚ - Page 24
Spotkanie z posłem Markiem Plurą
Geszynki na Światowy Dziyń Jynzyka Ôjczystego (SI + PL)
(SI) Skuli Światowego Dnia Jynzyka Ôjczystego (21 lutego) Stŏwarzyszyniy Ôsobōw Narodowości Ślōnskij ôbdaruje Szkołã Podstawowõ (Powszechnõ) w Dambiu i Izbicku „Gōrnoślōnskimi Ślabikŏrzami”, to je ślōnskimi elemyntarzami. Mōmy nadziejã, że pōmogōm ōne młodymu pokolyniu w wiynkszym zainteresowaniu jynzykym swojich starzikōw.
Tyn sōm dziyń, we wieczōr, ludzie z SÔNŚ trefiōm sie w Katowicach z posłym Markym Plurōm, co by pogŏdać o tym, jako stôwarzyszyniy bydzie mōgło pōmŏc przi zbiyraniu podpisōw pod ôbywatelskim projektym przipisaniõ ślōnskigo za jynzyk regiōnalny w ustawie ô myńszościach regiōnalnych a etnicznych a ô jynzyku regiōnalnym.
Światowy Dziyń Jynzyka Ôjczystego, je to świynto, co trefi kŏżdy rok 21 lutego. Zostało ōne ôbrane ôd UNESCO 17 listopada 1999 i mŏ przipōminać nōm, co sie zdarziło w Bangladeszu, kaj w 1952 roku zabiyli piynć sztudyntōw na demōnstracyji, co dōmŏgali sie uznaniŏ jynzyka byngalskigo za jynzyk urzyndowy. Podle UNESCO praje połowa z 6000 jynzykōw świata może sie stracić za 2-3 pokolynia. Ôd 1950 przestało być używane 250 jynzykōw. Miyndzynarodowy Dziyń Jynzyka Ôjczystego je po to, co by pōmōc chrōnić ta roztomajntość jynzykowõ, tã erbowiznã kulturowõ.
(PL) Z okazji Światowego Dnia Języka Ojczystego (21 lutego) Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej podaruje Szkole Podstawowej w Dębiu (gm. Chrząstowice) i Izbicku Górnoślonskie Ślabikorze, czyli śląskie elementarze. Mamy nadzieję, że przysłużą się one większemu zainteresowaniu młodego pokolenia językiem swoich przodków.
Tego samego dnia wieczorem przedstawiciele SONŚ spotkają się w Katowicach z posłem Markiem Plurą (PO), z którym omówią sposób zaangażowania stowarzyszenia w zbieranie podpisów pod obywatelskim projektem dopisania śląskiego jako języka regionalnego w ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym.
Światowy Dzień Języka Ojczystego to coroczne święto obchodzone 21 lutego. Zostało ustanowione przez UNESCO 17 listopada 1999. Jego data upamiętnia wydarzenia w Bangladeszu, gdzie w 1952 roku zginęło pięciu studentów podczas demonstracji w której domagano się nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego. Według UNESCO, niemal połowa z 6000 języków świata jest zagrożona zanikiem w ciągu 2-3 pokoleń. Od 1950 r. zanikło 250 języków. Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ma w założeniu dopomóc w ochronie różnorodności językowej jako dziedzictwa kulturowego.
Po ślōnsku
Stŏwarzyszyniy Ôsobōw Narodowości Ślōnskij zbiyrõ do siã ludzi, kerzi sami uznŏwajōm, że sōm narodowości ślōnskij. W grudniu 2011 roku, sztyrnoście lŏt ôd czasu, jak ôsoby narodowości ślōnskij piyrszy rŏz chciały sie stŏwarziszyć, udało sie ôd sōndu dostać zgodã na legalne działaniy.
Na Ślōnsku trefić idzie roztŏliczne grupy ludzi, kere roztŏmajncie widzōm tã swojã narodowość. Sōm sam Ślōnzoki polski, niymiecki i czeski. Miyszkajōm sam tyż tacy, co gŏdajóm o siebie, że sōm yno Polokami, Niymcami, abo Czechami. Miyszkŏ tyż sam ale dużo ludzi, kerzi padajōm o siebie: „Jŏ je Ślōnzŏk” i majōm se to w zŏcy. To prawie dlō nich je te stŏwarzyszyniy.
Człōnkami naszyj ôrganizacyje mogōm być niy yno ci, kerzi deklarujōm, że sóm Ślōnzŏkami. Człōnkami wspiyrajōncymi mogōm tyż być ci, kerzi niy głoszōm sie Ślōnzŏkami, ale im przajóm i chcōm im pōmŏgać.
Fest ważne je dlō nŏs dbać o tã naszã „inkszość” norodowõ. Chcymy dŏwać pozōr przede wszyjskim na nasz jynzyk, tradycyje a kultura.
Chcymy zebrać do kupy wszyjskich ludzi ze Ślōnska, co by mōgli ōni sie ze sobōm dogŏdŏwać, czuć sie sam u sia i co by przijyni te tradycyje i kulturã za swojã.
Zaprŏszōmy wszyjskich do pōmocy przi realizacyji cylōw Stŏwarzyszyniõ i pokŏzaniŏ z dobryj strōny Ślōnska i Ślōnzŏkōw.
Pro Slezany mluvicí česky
Sdružení osob slezské národnosti shromažďuje osoby cítící slezskou národnost. V prosinci 2011 roku po čtrnáctí letech snah, osoby deklarující slezskou národnost poprvé v historii získaly možnost legálního spolčování se.
Slezsko je bohaté v početné skupiny o různém dojmu národno-regionálním. Máme polské, německé a české Slezany. Bydlí sem osoby, které se deklarují jenom jako Poláci, Němci nebo Češi. Bydlí tady také velká skupina osob, které když se jích zeptáme o svou národnost řeknou s hrdosti „Jsem Slezan!“. Pro ně vzniklo toto sdružení!
Členy našeho sdružení můžou být nejenom osoby, které deklarují svou slezskou totožnost na úrovní národnosti. Podporujícími členy se můžou stát osoby, které se národně nedeklaruji jako Slezane, ale projevují sympatii i ochotu spolupráce s námi.
Velmi důležité je pro nás pěstitelství naší národní rozdílností v rámci které, chceme zvláštní pozornost věnovat jazykoví, tradici a kultuře.
Chceme integrovat všechny obyvatele Slezska kolem regionální totožnosti, tak aby se ona stala plochou společenského dialogu a sférou kulturní aktivity.
Zveme všechny do spolutvoření cílů Sdružení a tvoření pozitivní podobizny Slezska a Slezan.
Kaszubi zaproszeni na Śląsk
An die deutschsprachigen Schlesier
Der Verein von Personen Schlesischer Volkszugehörigkeit vereint Personen die sich zur schlesischen Nationalität bekennen. Die sich zur schlesischen Nationalität Bekennenden erhielten nach 14-jährigen Bemühungen im Dezember 2011 zum ersten Mal in der Geschichte die Möglichkeit sich in legalen Organisationen zusammenzuschließen.
In Schlesien sind verschiedene, zahlreiche Gruppen national-regionaler Bekennungen vorhanden. Wir haben polnische, deutsche und tschechische Schlesier. Hier wohnen Personen die sich ausschließlich als Polen, Deutsche und Tschechen erklären. Hier lebt aber auch eine große Gruppe von Menschen welche nach ihrer Nationalität gefragt mit Stolz antworten: “Ich bin Schlesier!”. Für diese wurde unser Verein gegründet.
Mitglieder unseres Vereins können nicht nur Personen werden, die ihre schlesische Identität auf nationalem Gebiet deklarieren. Unterstützende Mitglieder können auch Personen werden, welche sich in nationaler Hinsicht nicht als Schlesier bekennen, die aber Sympathie und einen Willen zur Mitarbeit mit uns haben.
Ausschlaggebend ist für uns die Pflege unserer nationalen Eigentümlichkeit in deren Rahmen wir besonderen Wert auf unsere Sprache, Tradition und Kultur legen.
Es ist unser Ziel alle Einwohner Schlesiens für die regionale Eigentümlichkeit unserer Heimat zu gewinnen, so dass sie eine Basis zum sozialen Dialog und zur kulturellen Aktivität wird.
Wir laden alle zur Mitschöpfung der Tätigkeitsziele unseres Verbandes als auch zur positiven Gestaltung Schlesiens sowie der Schlesier ein.
Wenn Sie an der Mitgliedschaft interessiert sind, hier kann man den Antrag im PDF– und DOC-Format beziehen.
Die jährliche Mitgliedschaft kostet 12,00 Euro und ist auf folgende Konto zu überweisen:
IBAN: PL 68 1540 1229 2055 4605 8438 0001
SWIF-Code: EBOSPLPW
Kontoinhaber: Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej
ul. Wodna 9, 46-045 Kotórz Mały:
Beschreibung der Überweisung: Jährliche Mitgliedschaft 2012
Name des Bankes: BOŚ Bank o/Opole
Znane osoby w SONŚ
Przygotowaliśmy do Państwa kolejne podsumowanie zapisów do Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej. Tym razem przedstawiamy osoby publiczne, które zapisały się do Stowarzyszenia a zarazem zezwoliły na publikację tej informacji:
Marek Plura – poseł PO
prof. Joachim Glensk
dr hab. Bogusław Czechowicz – prof. UO
dr Jerzy Gorzelik – wicemarszałek woj. śląskiego i przewodniczący RAŚ
Adrian Jojko – prezes Mikołowskiego Towarzystwa Historycznego
Grzegorz Wieczorek – współzałożyciel „Dangi” i redaktor naczelny „Nowego Casnika”, gazety w języku dolnołużyckim
Rafał Adamus – prezes Pro Loquela Silesiana
Członkiem wspierającym jest Związek Ślązaków pod przewodnictwem Jana Czogały.
Wybrano władze SONŚ
W dniu 17 stycznia odbyło się I Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej.
Zanim przystąpiono do wyboru władz w związku z burzą medialną wokół rejestracji Stowarzyszenia zgromadzeni postanowili zaapelować o rzeczową debatę na temat dynamicznego rozwoju tożsamości na Śląsku:
„W ostatnich dniach głośno zrobiło się o rejestracji naszego stowarzyszenia. Wielu polityków przypisuje nam niecne cele najczęściej bez zapoznania się z uzasadnieniem naszego wniosku rejestracyjnego. Mimo wniosku prokuratury o ponowne rozpatrzenie sprawy przez opolskie sądy, jesteśmy nadal przekonani do swoich racji. Życzylibyśmy sobie jednak publicznej debaty z udziałem naukowców (np. prof. Maria Szmeja, dr Elżbieta Sekuła czy dr Danuta Berlińska), gdzie będziemy mogli w spokojnej i rzeczowej dyskusji przedstawić nasze argumenty. Odmowa prawa do rejestracji stowarzyszeniom chcących skupiać osoby deklarujące narodowość śląską nie ma dzisiaj podstaw prawnych i może jedynie pogłębiać żal sporej grupy mieszkańców Śląska z powodu braku woli do kompromisu ze strony państwa polskiego”.
Następnie wybrano zarząd w składzie:
Justyna Nikodem – przewodnicząca (J. Nikodem była „Młodzieżową Ślązaczką Roku 2004”)
Wojciech Glensk – wiceprzewodniczący
Piotr Długosz – skarbnik
Roman Knopp i Stefan Zdzuj – członkowie zarządu.
Do kontaktów z mediami upoważniono Piotra Długosza – tel. 691 914 601 i Wojciecha Glenska – tel. 793 574 221.
Ustalono wysokość składki rocznej na 12 złotych (osoby w wieku do 18 lat są zwolnione z opłat).
Jednocześnie zobligowano uchwałą nowy zarząd do przedstawienia nowego projektu statutu stowarzyszenia, który wprowadzi m.in. możliwość tworzenia struktur terenowych oraz ubiegania się o status organizacji pożytku publicznego do 6 miesięcy od momentu przekroczenia przez SONŚ 1.000 członków płacących składki.
Ostatnią uchwałą było upoważnienie zarządu przygotowania pisma do GUS sugerującego opublikowanie danych dotyczących narodowości w Spisie Powszechnym 2011 z podziałem na miejscowości a nie tylko gminy. Założyciele SONŚ uważają, że tylko w ten sposób GUS może uratować wiarygodność przeprowadzonego spisu.
SONŚ zarejestrowane!
Proces rejestracyjny Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej dobiegł końca. W dniu 21 grudnia 2011 opolski Sąd Rejonowy rozpatrzył pozytywnie skargę Komitetu Założycielskiego SONŚ dotyczącą odmowy rejestracji i dokonał wpisu Stowarzyszenia do rejestru KRS pod numerem 0000405947.
Komitet Założycielski z zadowoleniem przyjął fakt zakończenia procesu rejestracyjnego w opolskim Sądzie Rejonowym, gdyż członkowie-założyciele Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej byli przekonani, że w związku ze zmianami w prawodawstwie polskim (wprowadzenie definicji narodowości) oraz wnioskami jakie założyciele wyciągnęli z dotychczasowych procesów rejestracyjnych analogicznego Związku Ludności Narodowości Śląskiej, nie istniały żadne merytoryczne przesłanki, które pozwalały na odrzucenie wniosku rejestracyjnego SONŚ. Raport Komitetu Doradczego Konwencji Ramowej o Ochronie Mniejszości Narodowych w Strassburgu oraz postanowienia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wskazywały jednoznacznie, że tym razem instytucje europejskie przyznałyby rację Ślązakom.
SONŚ w najbliższych tygodniach pragnie skupić się na działalności organizacyjnej (wybór władz stowarzyszenia, założenie strony internetowej, wypracowanie szczegółowego planu pracy na rok 2012 oraz werbowanie nowych członków) a także rozważa możliwość rozpoczęcia zbierania 100.000 podpisów pod dopisaniem Ślązaków jako grupy etnicznej do Ustawy o Mniejszościach Narodowych i Etnicznych oraz Języku Regionalnym. To działanie SONŚ chce jednak najpierw skonsultować z posłem Markiem Plurą, który zapowiedział podobną inicjatywę dotyczącą języka śląskiego.
Do celów statutowych stowarzyszenia należy:
1. Rozbudzanie i ugruntowywanie świadomości narodowej Ślązaków.
2. Odrodzenie kultury śląskiej.
3. Propagowanie wiedzy o Śląsku.
4. Kształtowanie i rozwijanie wśród ludności Śląska aktywnej postawy obywatelskiej, sprzyjającej powstaniu poczucia pełnego włodarzenia i współodpowiedzialności za swoją ojczyznę.
5. Współuczestniczenie we współczesnej integracji wszystkich zamieszkujących Śląsk grup ludności.
6. Podtrzymywanie kontaktów kulturowych między Ślązakami bez względu na miejsce zamieszkania oraz pomoc osobom chętnym do powrotów z emigracji zarobkowej.
7. Promocja i kształtowanie pozytywnego wizerunku Śląska i Ślązaków.
8. Dbanie o zachowanie materialnego i duchowego dziedzictwa Śląska.
Przynależność do narodowości śląskiej określana będzie w sposób deklaratywny przez chcących wstąpić w szeregi SONŚ. Jednocześnie członkowie Komitetu Założycielskiego przypominają, że SONŚ zgodnie z § 5 statutu nie ma prawa zgłaszania własnego komitetu wyborczego w wyborach parlamentarnych.