Wpisy z: Marzec 2012

Spotkanie w Mysłowicach – relacja

Mysłowice były miejscem pierwszego otwartego spotkania zarządu Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej z członkami i sympatykami SONŚ w woj. śląskim. Stowarzyszenie reprezentowali Piotr Długosz i Roman Knopp. Na sali zgromadziło się kilkadziesiąt osób.

Piotr Długosz przybliżył historię zakładania stowarzyszenia oraz dotychczas zrealizowane projekty. Przybliżył także plan działań na najbliższe tygodnie oraz zapoznał zgromadzonych z próbami delegalizacji SONŚ.

Na zakończenie zaproponowano wybór koordynatora SONŚ dla miasta Mysłowice, aby usprawnić działanie organizację. Osobą tą został p. Lucjan Hadasz (dane kontaktowe w zakładce kontakt).

Oświadczenie dotyczące interpretacji wyników spisowych

Opole, 27 marca 2012

Oświadczenie dotyczące interpretacji wyników spisowych

 

W minionym tygodniu Główny Urząd Statystyczny ogłosił zbiorcze wyniki spisowe z 2011 roku dotyczące m.in. kwestii tożsamości narodowej i etnicznej.

Wiele osób zaskoczyła liczba osób poczuwających się do narodowości śląskiej. Niestety oprócz kilku rzeczowych komentarzy socjologów i dziennikarzy, stwierdzających że wynik ten to dobry moment do poważnego potraktowania Ślązaków i rozpoczęcia rozmów na temat prawnego usankcjonowania osób narodowości śląskiej np. w postaci mniejszości etnicznej, pojawiło się wiele komentarzy próbujących podważyć te deklaracje.

Zamiast podjąć otwartą dyskusję nad stanem śląskości wielu polityków, czego przykładem były ich komentarze w Loży Radiowej Radia Opole w dniu 25 marca, próbuje odbierać Ślązakom zdolność samodzielnego deklarowania swojej tożsamości narodowo-etnicznej, próbując takie deklaracje zlekceważyć czy ośmieszyć.

Atak na osoby deklarujące narodowość śląską przepuściły także media „prawicowe”, a co dla wielu Ślązaków szczególnie bolesne także dziennikarze „Gościa Niedzielnego”. Większość tego typu artykułów stoi na tak niskim poziomie merytorycznym, że problematyczna staje się próba podjęcia dyskusji z przytoczonymi tam emocjami.

Nasze zażenowanie budzi także fakt próby przypisania deklaracji wyłącznie śląskich jako „zwiększenia się ilości osób w kręgu działalności mniejszości niemieckiej”, jak czytamy w oświadczeniu Związku Niemieckich Stowarzyszeń, szczególnie w kontekście praktykowanego przez stowarzyszenia mniejszości niemieckiej w Polsce długoletniego negowania możliwości wpisywania narodowości śląskiej.

Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej nie uzurpuje sobie prawa do wypowiadania się w imieniu wszystkich osób które zadeklarowały narodowość śląską.

Siłą śląskiej tożsamości narodowościowej jest m.in. fakt, że nie stoi za nią żadna konkretna organizacja, a jej deklarowanie nie przekłada się w żaden sposób na wsparcie państwa dla organizacji śląskich. Powoduje to, że deklaracje te wypływają z potrzeby serca oraz coraz większego postrzegania przez Ślązaków Polski jako kraju w którym mogą czuć się u siebie.

Traktujmy to jako poważne zaproszenie do debaty i wyraz dojrzałości Ślązaków do pojmowania swoich praw obywatelskich.

 

/-/ Zarząd

Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej

Wstępne wyniki spisu z 2011

W dniu dzisiejszym GUS opublikował wstępne dane dotyczące narodowości zebranych w spisie „powszechnym” w 2011 roku.

Narodowości podano w tysiącach:

polska 36 085 (w tym jako pierwsza 36 007)
śląska 809 (w tym jako pierwsza 418)
kaszubska 228 (w tym jako pierwsza 17)
niemiecka 109 (w tym jako pierwsza 49)
ukraińska 48 (w tym jako pierwsza 36)
białoruska 47 (w tym jako pierwsza 37)
romska 16 (w tym jako pierwsza 12)
rosyjska 13 (w tym jako pierwsza 8 )
amerykańska 11 (w tym jako pierwsza 1)
łemkowska 10 (w tym jako pierwsza 7)

Przypomnijmy jak brzmiały pytania spisowe:

1) Jaka jest Pana(i) narodowość? Przez narodowość należy rozumieć przynależność narodową lub etniczną – nie należy jej mylić z obywatelstwem.
2) Czy odczuwa Pan(i) przynależność także do innego narodu lub wspólnoty etnicznej?

Na pierwsze pytanie narodowość śląską podało 418.000 osób, natomiast w drugim pytaniu taką podało 391.000 osób.

Wyłącznie narodowość śląską zadeklarowało 362.000 osób, a jednocześnie narodowość śląską i polską podało 415.000 obywateli RP.

W połowie roku zapowiedziano publikację danych szczegółowych z podziałem na gminy oraz publikacje danych dotyczące języka.

GUS nie przedstawił do tej pory metodologii interpretacji danych spisowych zebranych na próbce 20% mieszkańców Rzeczypospolitej Polskiej.

Wspólny wniosek Ślązaków i Kaszubów

W dniu 20 marca Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej oraz Kaszëbskô Jednota wystąpią ze wspólnym wnioskiem o nadanie osobom poczuwającym się do narodowości śląskiej i kaszubskiej statusu mniejszości etnicznej.

Wniosek zostanie wysłany do:

  • Donald Tusk – Premier RP
  • Bronisław Komorowski – Prezydent RP
  • Ewa Kopacz – Marszałek Sejmu
  • Bogdan Borusewicz – Marszałek Senatu
  • Miron Sycz – Przewodniczący Sejmowej Komisji ds. mniejszości narodowych i etnicznych
  • Włodzimierz Karpiński – Sekretarz Stanu, współprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych

Oto zdjęcie wniosku:

Poniżej przedstawiamy treść wniosku:

Wniosek

My, Kaszubi i Ślązacy deklarujący narodowość kaszubską i śląską, kierując się własną tradycją, doświadczeniem historycznym i troską o przyszłość, wnioskujemy o uznanie naszych narodów za mniejszości etniczne i objęcie nas prawną ochroną w ramach obowiązującej w Polsce Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym z dnia 6 stycznia 2005 r.

 

Uzasadnienie

Reprezentujemy tych Ślązaków i Kaszubów, którzy za swe niezbywalne prawo uważają poczucie przynależności narodowej śląskiej i kaszubskiej. Jednocześnie szanujemy stanowisko osób, które będąc pochodzenia kaszubskiego bądź śląskiego, naszych wyborów nie podzielają. Akceptujemy prawo każdego człowieka do „swobodnej decyzji o traktowaniu go jako osoby należącej bądź też nienależącej do mniejszości”, jak określone zostało to w Ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych. Podobnie do ustawodawcy przyznajemy, że „wybór taki lub korzystanie ze związanych z tym wyborem praw nie pociąga za sobą jakichkolwiek niekorzystnych skutków”. Wierzymy, że w wolnym i demokratycznym państwie jest miejsce dla nas wszystkich, także dla obywateli o poczuciu narodowym innym niż polskie.

Prawo do wyboru przynależności narodowej jest indywidualnym prawem każdego człowieka, ale jednocześnie też prawem wspólnoty jest ochrona norm grupowych. Gwarantuje to Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, a reguluje Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym z 6 stycznia 2005 r. Nasze wspólnoty narodowe – kaszubska i śląska – takimi regulacjami nie są objęte.

Żądamy więc równouprawnienia naszych narodów i będziemy się go domagać w polskim parlamencie i w społeczności międzynarodowej tworzącej wspólnotę europejską. Ta ostatnia, podobnie jak i my, z uwagą oczekuje wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011. Zaniepokojenie budzi odkładany termin publikacji tych wyników, a niedopuszczalna jest próba pominięcia w ich opracowaniu danych uzyskanych za pomocą metody samospisu internetowego, który wobec małej wiarygodności części rachmistrzów spisowych był gwarancją swobodnej wypowiedzi wielu obywateli Rzeczpospolitej Polskiej.

Na przestrzeni wieków, na styku rywalizujących ze sobą społeczeństw i państw zarówno Kaszubi, jak i Ślązacy poddawani byli presji germanizacji i polonizacji. Nie rozerwało to więzów wewnętrznych naszych wspólnot i nie zatrzymało rozwoju języka kaszubskiego i mowy śląskiej, a poczucie podmiotowości obu naszych społeczności doprowadziło do wykształcenia się świadomości narodowej Kaszubów i Ślązaków.

Żyjemy w demokratycznej Polsce, którą uznajemy za nasze własne państwo. To ono, jako instytucja prawna i polityczna zarazem, określa, jaki jest jego stosunek do zamieszkujących je mniejszości narodowych i etnicznych, do ich wyznań i języków oraz do tego wszystkiego, co można określić mianem dziedzictwa kulturowego. Dlatego zwracamy się do najwyższych władz Rzeczpospolitej Polskiej, by uznały dążenia swoich obywateli – Kaszubów i Ślązaków – w myśl poszanowania wolności i sprawiedliwości oraz dialogu wspólnot opartym na zrozumieniu tradycji i kulturowych różnic.

W zakresie ochrony praw mniejszości wszystkie państwa europejskie, w tym Polska, kierują się dokumentami międzynarodowymi przyjętymi przez ONZ, RE i OBWE. Określone w nich prawa stanowią standard: zasada niedyskryminacji, prawa oświatowe, językowe, kulturalne, wyznaniowe i do udziału w życiu publicznym. Prawa te są uznawane przez społeczność międzynarodową jako fundamentalne dla osób należących do mniejszości. Dwoma podstawowymi zbiorami tych praw są prawa człowieka i prawa grupowe.

Jesteśmy autochtonami i od setek lat zamieszkujemy dzisiejsze ziemie zachodnie i północne Polski. Daje nam to przywilej zrównania naszych narodów – kaszubskiego i śląskiego – w prawach z innymi mniejszościami narodowymi i etnicznymi w Polsce, co gwarantuje powodzenie wszelkich starań na rzecz ochrony i rozwoju naszej tożsamości kulturowej. Powinno to być celem nie tylko naszym, ale także demokratycznego państwa, jakim jest Rzeczpospolita Polska.

 Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej

/-/ Justyna Nikodem

/-/ Piotr Długosz

 Kaszëbskô Jednota

/-/ Karol Rhode

/-/ Mateusz Meyer

Zapisy na wycieczkę do Zabrza i Tychów (wycieczka 14 kwietnia 2012)

Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej organizuje w dniu 14 kwietnia 2012 (sobota) dla mieszkańców woj. opolskiego wycieczkę krajoznawczą a zarazem integracyjną.

Odwiedzimy Zabytkową Kopalnię Węgla Kamiennego GUIDO w Zabrzu oraz Browary Tyskie. Na zakończenie przewidziano w Tychach spotkanie integracyjne z członkami i sympatykami SONŚ z tego miasta i okolic.

Cena przejazdu autobusowego 25 złotych.

Start o godzinie 7.00 z Większyc (pow. kędzierzyński). Zapisy prowadzi sołtys Krystian Pogodzik. Kontakt pod numerem 665 024 594.

O godz. 7.30 będziemy w Strzelcach Opolskich, gdzie na parkingu przed Hotelem Leśnym zabierzemy kolejnych uczestników. Osoby które chcą jechać ze Strzelec mogą zapisywać się mailowo: biuro@slonzoki.org lub telefonicznie: 693 953 661.

Wpłaty można także dokonać na konto SONŚ:

68 1540 1229 2055 4605 8438 0001

Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej

ul. Wodna 9, 46-045 Kotórz Mały:

Tytułem: wycieczka

Następnie udajemy się już do kopalni GUIDO w Zabrzu. Wstęp do kopalni kosztuje 26 złotych/osoba (bilet normalny) i 21 złotych/osoba (bilet ulgowy).

Potem jedziemy do Browarów Tyskich, gdzie wstęp kosztuje 12 złotych/osoba. Te bilety sponsoruje SONŚ. Na teren browaru zostaną wpuszczone tylko osoby pełnoletnie.

O godzinie 17.00 spotkamy się w jednej z tyskich restauracji (dokładny adres podamy wkrótce) z mieszkańcami Tych i okolic. Będzie to okazja do wymiany doświadczeń oraz rozmowa z osobami, którzy godają ździebko inaczej niż my, a tes po ślonsku.

O godz. 18.30 ruszymy w drogę powrotną.

W Strzelcach będziemy o 19.30, a w Większycach o godz. 12.00.

W trakcie wycieczki planowana jest także przerwa obiadowa. Jednak obiad uczestnicy będą kupować we własnym zakresie.

Ilość miejsc jest ograniczona, prosimy o jak najszybsze zapisy.

Kaszub, Ślązak – dwa bratanki

W odpowiedzi na zaproszenie Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej, przedstawiciele stowarzyszenia Kaszëbskô Jednota odwiedzili w dniach 2-4 marca Górny Śląsk. Wizyta miała na celu zawiązanie bliższej współpracy między organizacjami. Piątkowy wieczór miał charakter typowo zapoznawczy. Rozmowy prowadzone były głównie w języku kaszubskim i śląskim. Wymieniano wzajemne doświadczenia. Mówiono o tym, jak zarówno negatywne jak i pozytywne czynniki wpływały na  kaszubskość i śląskość na przestrzeni lat. Odnajdywano podczas rozmów również wiele cech wspólnych charakteryzujących obie narodowości.

Konferencja prasowa w Opolu (Justyna Nikodem i Karol Rhode)Sobotni poranek upłynął pod znakiem dalszych rozmów i wypracowania sprzężonych działań, o  których poinformowano na konferencji prasowej zorganizowanej w sobotnie południe na opolskim rynku. Konferencję prowadzili Karol Rhode i Mateusz Meyer z Kaszëbskô Jednota oraz Justyna Nikodem i Piotr Długosz z SONŚ. Po zakończeniu konferencji goście wraz z gospodarzami przeszli wzdłuż „opolskiej Wenecji” do restauracji Starka na wspólny obiad, gdzie kontynuowano rozmowy. Po obiedzie wspólnie zwiedzano Górę Świętej Anny, gdzie Kaszubi mogli podziwiać tamtejsze sanktuarium, z figurką św. Anny Samotrzeciej, pomnik czynu powstańczego oraz przedwojenny amfiteatr.  Dzięki wielogodzinnym wspólnym rozmowom cele i interesy stowarzyszeń stały się jeszcze bardziej tożsame, niż początkowo przypuszczano. Przedstawiciele obu stron wymieniali wzajemnie doświadczenia z zakresu pielęgnowania języka ojczystego, jak i prawnych aspektów legalizacji swojej tożsamości narodowościowej. Kaszubi przyznawali, że w kwestiach językowych są o krok przed Ślązakami, ale w przypadku świadomości regionalnej i promowania jej trochę im do Ślązaków brakuje. Wspólnie przyznano, że razem przedsięwzięte działania powinny przynieść więcej korzyści. Było to pierwsze tego typu spotkanie, ale planowane są już następne, tym razem odbędzie się ono w maju na Kaszubach.

Obiad w "Starce"